Testosteron hormonu bir steroid hormonudur. Steroid hormonları kolesterol türevleri olarak ele alınır. İnsan vücudunda testosteronun salınımı adrenal korteksten, testisten ve yumurtalıktan salınımı gerçekleşir ve geniş çaplı fizyolojik etkilere sahiptir.
Hormon salınımından bahsettiğimizde ilk aklımıza gelmesi gereken anatomik yapımız hipotalamus. Daha doğrusu hipotalamusta yer alan özel nörosekretör nöron hücreleri.
Bu nörosekretör hücrelerin temel görevi hormonların sentezlenmesi ve salınımını sağlamak. Testosteron da bu hormonlardan biri. Bunun gerçekleşmesi içinse öncelikle nörosekretör hücreler aracılığıyla gonadotropin salgılayan hormon (GnRH – gonadotropin-releasing hormone) salınmalıdır.
GnRH sentezlendiğinde ve salındığında dolaşımına katılır. Bu dolaşım öncelikle hipofizeal portal sistemdir. Bu sistem ön hipofiz bezi ile hipotalamus arasındaki bir köprü olarak düşünülebilir ve salınım hormonlarının tetiklenmesini sağlar.
GnRH salınımı gerçekleşip ön hipofiz bezine ulaştığında endokrin sistem reseptörlerine bağlanır. Bu bağlanma gerçekleştikten sonra endokrin sistem tarafından luteinizing hormonu (LH) salgılanır ve sistemik dolaşıma katılır.
Luteinizing hormonu dolaşıma katıldığında testislere doğru yol alır. Testislerde bulunan özel leydig hücreleri ile luteinizing hormonu bağlanır ve testesteron salınımı gerçekleşir.
Testosteron salgılanıp dolaşıma katıldığında birkaç farklı işlev amacıyla birçok hücreyi hedef alır.
İskelet kaslarını hedef aldığında, kaslardaki protein sentezini tetikler. Kaslarda protein sentezi başladığında ise kasın hacmi ve verimliliği artar.
Testosteron ayrıca testislerde bulunan sertoli hücrelerini hedef alır ve spermatogenesis denilen sürecin başlamasını sağlar. Böylece sperm yoğunluğunu artırır ve üreme organlarının fonksiyonlarını destekler.
Testosteron salınımı gerçekleştiğinde, salınımı durdurmak için negatif bir geribildirim döngüsü başlar. Salınan testosteron ön hipofiz bezindeki endokrin hücrelerin yanıt hassasiyetini baskılar. Baskılanan endokrin hücreleri GnRH salgılayamazlar. GnRH salgılanamaması ise ön hipofiz bezinde luteinizing hormonunu salgılanamamasına neden olur ve testesteron salınımı durdurulmuş olur.
İlginizi çekebilir: Büyüme Hormonu: Tetiklenmesi, Salınımı ve Engellenmesi